ثانیاً دانشگاه جندی شاپور را علمای مسیحی که از لحاظ مذهب و نژاد به حوزة روم (انطاکیه) وابستگی داشتند اداره می کردند. روح این دانشگاه مسیحی رومی بود نه زردشتی ایرانی. البته این دانشگاه از نظر جغرافیایی و از نظر سیاسی و مدنی جزء ایران و وابسته به ایران بود، ولی روحی که این دانشگاه را به وجود آورده بود، روح دیگری بود که از وابستگی اولیای این دانشگاه به حوزه های غیر زردشتی و خارج از ایران سرچشمه می گرفت، همچنانکه برخی مراکز علمی دیگر در ماوراء النهر بوده که تحت تأثیر و نفوذ بوداییان ایجاد شده بود. البته روح ملت ایران یک روح علمی بوده است، ولی رژیم موبدی حاکم بر ایران در دورة ساسانی، رژیمی ضدعلمی بوده و تا هرجا که این روح حاکم بوده، مانع رشد علوم بوده است. به همین دلیل در جنوب غربی و شمال شرقی ایران که از نفوذ روح مذهبی موبدی بدور بوده، مدرسه و انواع علوم وجود داشته است و در سایر جاها که این روح حاکم بوده، درخت علم رشدی نداشته است.
مجموعه آثار شهید مطهری ج14 ـ خدمات متقابل اسلام و ایران صفحه275.
آیا امام حسن و امام حسین (علیهما السلام) در حمله اعراب به ایران شرکت داشتند؟ و آیا امام علی(ع) به کشورگشایی های عمر رضایت داشتند؟ اصلا چه چیز بهانه حمله اعراب به ایران شد؟ درست است که حضرت علی(ع) با ایرانیان شورش کرده در زمان حکومتشان جنگیدند و تعداد زیادی از آنها را کشتند؟
1. عمربن خطاب تلاش کرد که علی علیه السلام را به جنگ بفرستد ولی علیه السلام نپذیرفت و خود و همچنین فرزندانش نیامد. به گفته مورخان، عمر بن خطاب رفتن به جنگ قادسیه را به علی (ع) پیشنهاد کرد تا فرماندهی عملیات ارتش مسلمانان را بر عهده گیرد . علی (ع) امتناع کرد ؛ ناگزیر سعد وقاص را اعزام نمود(1)[1]
2. زمانی که خبر آمادگی دولت ساسانی و تدارک هفتصد هزار نفر برای حمله سرزمین ها اسلامی به مدینه رسید ، شورای دفاعی شکل گرفت و کسانی که مورد مشورت قرار گرفتند پیشنهاد حضور مستیقیم خلیفه در میدان نبرد و تخلیه تمام مراکز نظامی و اعزام آنان برای نبرد با ساسانیان را دادند، طلحه و عثمان بن عفان گفتند: همه نیروهای شام، نیروهای یمن, نیروهای مدینه و نیروهای مکه را جمع کن و خودت همه با آنان برو تا بتوانید در برابر نیروهای زیاد حکومت ایران مقاومت کنید و لیکن امیرمومنان (ع) که مورد مشورت قرار گرفت به گونه دیگری طرح خود را ارائه داد.
ادامه مطلب
آیا بنا بر آنچه معروف گشته، ماه صفر، ماه «نحوستی» است; به خصوص روز چهارشنبه آخرین این ماه که به نحس بودن بیشتر معروف شده است و در این باره آیه و یا روایت مخصوصی از ائمه معصومین(ع) رسیده است ؟
در آیات قرآن تنها در دو مورد اشاره به «نحوست ایام» شده است: یکی در آیه 19 سوره قمر و دیگری در آیه 16 سوره فصلت که درباره ماجرای قوم عاد سخن می گوید در آنجا می خوانیم: «فَأَرْسَلْنا عَلَیْهِمْ ریحًا صَرْصَرًا فی أَیّامٍ نَحِساتٍ؛ مانند بادی سخت و سرد در روزهای شومی بر آنها مسلط ساختیم». (باید توجه داشت که «نحسات» در آیه صفت برای «ایام» است،یعنی ایام مزبور توصیف به نحوست شده، در حالی که در آیات مورد بحث (فی یوم نحس مستمر) «یوم» اضافه به «نحس» شده، و معنی وصفی ندارد منتها به قرینه آیه فوق باید بگوئیم در این جا از قبیل اضافه «موصوف» به «صفت» است.
ادامه مطلب
چرا از بین تمام صفات خدا، عدل ازاصول دین است؟
پاسخ
الف- عدل از اصول دین نیست بلکه از اصول مذهب و اصول عقائد است یعنی اصول دین مبین اسلام که هر کس یکی از آنها را منکر گردد از دایره اسلام خارج می گردد سه چیز است:
توحید، نبوت ،معاد
دو اصل دیگر یعنی امامت و عدل از اصول مذهب تشیع محسوب میگردند که اگر کسی یکی از آن دو را منکر گردد از مذهب خارج شده است.
ب- علت اینکه عدل از بین همه صفات خداوند متعال مطرح شده دو چیز است:
1ـ اهمیت آن در حل بسیاری از بحثهای اعتقادی که در علم کلام مطرح میشود زیرا بسیاری از مباحث اعتقادی متوقف بر اعتقاد به عدل الهی است مثل مباحث شفاعت، شرور، تبعیضها و. ..
2ـ جدا شدن عدلیه یعنی امامیه و معتزله از اشاعره: توضیح اینکه دستهای از متکلمان که به اشاعره معروفند، معتقدند که در عالم، حقیقتی به نام عدل نداریم که افعال خداوند سبحان با آن سنجیده شود، بلکه هر فعلی که از حضرت حق صادر شود عدل است و در مقابل دسته دیگری از متکلمان که به عدلیه معروفند معتقدند که عدل حقیقتی دارد و خداوند سبحان تمام افعالش بر پایه این حقیقت بنا شده است، لذا کاری که خلاف عدل باشد مثل مجازات کردن نیکوکاران از او صادر نمیشود و چون این دو تفکر بزرگ اسلامی در مسأله عدل الهی از هم جدا میشدند این مسأله جزء اصول مذهب قرار گرفت.
انما ولیکم الله و رسوله والذین امنوا الذین یقیمون الصلاة و یؤتون الزکاة و هم راکعون (1)
در مورد این آیه، در جلد 4 تفسیر نمونه ص 423 چنین آمده است: این آیه با کلمه «انما» که در لغت عرب به معنی انحصار می آید، شروع شده و می گوید: ولی و سرپرست و متصرف در امور شما سه شخص است: خدا و پیامبر و کسانی که ایمان آورده اند و نماز را بر پا می دارند و در حال رکوع زکات می دهند...، شک نیست که کلمه «ولی » در آیه به معنی دوست و یا ناصر و یاور نیست، زیرا لایت به معنی دوستی و یاری کردن، مخصوص کسانی نیست که نماز می خوانند و در حال رکوع زکات می دهند، بلکه یک حکم عمومی است که همه مسلمانان را در بر می گیرد، همه مسلمین باید یکدیگر را دوست بدارند و یاری کنند، حتی آنهایی که زکات بر آنها واجب نیست و اصولا چیزی ندارند که زکات بدهند، تا چه رسد به اینکه بخواهند در حال رکوع زکاتی بپردازند، آنها هم باید دوست و یارویاور یکدیگر باشند.
ادامه مطلب
رفتار اعراب با ایرانیان پس از فتح مناطق با ایرانیان چگونه بود؟
پس از رحلت رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ لشکر کشی خلفاء به نقاط مختلف شبه جزیره شروع گردید. ابتدا پادشاهان حین و غسان تحت پرچم اسلام درآمدند، سپس سپاه اسلام وارد کشور زرتشت نشین ایران گردید. این اولین باری نبود که مسلمانان با زرتشتیان مواجه می شدند، بنا به گفتة اشپولر، آنانی که دیده بودند پیامبر خود عملاً در عربستان و در مقابل زرتشتیان آن سرزمین که از زمان سیادت ایران در بخش هایی از آن سامان در آنجا می زیستهاند مدارا می کند.[1] این می توانست الگویی در برخورد لشکریان با ملل مغلوبه باشد. چنانچه آورده اند که روزی عمر بن خطاب گفت: نمی دانم، با این جمعیت چه رفتاری نمایم. در این حال عبدالرحمن بن عوف جلو آمد و گفت: من دیدم که رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمود: با زرتشتیان به شیوة اهل کتاب برخورد کنید.[2]
ادامه مطلب
تفاوت از زمین تا آسمان
تفاوت فاحش ازدواج موقت با ازدواج سفید
طی سالهای بعد از انقلاب اسلامی بیشتر به خیانتهای سیاسی و اقتصادی رژیم منحوس پهلوی پرداخته شده و کمتر درباره خیانتهای فرهنگی مذهبی سخنی به میان آمده است. در آن دوران ایادی شیطان از هر وسیلهای برای تخریب باورهای دینی مردم بهره میبردند. یکی از حوزههایی که به آن قویاً پرداختند بحث ازدواج است. از آنجا که تلاش این رژیم پلید به فساد کشیدن جامعه و تخدیر مردم از راه مسائل جنسی بود، لذا با ازدواج بر اساس قوانین اسلام بسیار هدفمند مخالفت میکردند از ساخت فیلم محلل گرفته تا دامن زدن به رفتارهای خارج از چارچوب و غیر شرعی.
مهدی سلیمانی آشتیانی
سلمان در فتح قادسیه، وقتی که به ایران برگشته بود، در صف مقدم جهاد حاضر شد و مردم هر منطقه را قبل از جنگ، سه بار به دین اسلام دعوت می کرد و می فرمود: من از شما هستم و به شما علاقه مندم. به اسلام بپیوندید ...
سلمان به جهت ایرانی بودن، ارتباط با ایرانیان را بر عهده داشت و حتی برای نشر دین، ترجمة بخشی از قرآن به زبان فارسی را به عهده گرفت. ایشان نامه های حضرت رسول صلی الله علیه و آله به ایرانیان و بالعکس را مدیریت می کرد و زمانی که ایرانیان برای دیدن پیامبر صلی الله علیه و آله می آمدند، به منزل جناب سلمان می رفتند. این ارتباط برای گسترش مکتب تشیع در ایران رابطه ای کلیدی به شمار می رفت؛ چراکه پس از حضرت رسول صلی الله علیه و آله لحظه ای از مولای متقیان، امیرمؤمنان علی علیه السلام جدا نشد و بدون ترس و با شهامتی بی بدیل در مقابل خلفا ایستاد و جملة معروف فارسی او کردید و نکردید زبانزد عام و خاص شد.
ادامه مطلب
تا جایی که ناشر هم انگیزهای برای توزیع و تجدید چاپش ندارد. سهگانهی «پیامبری» نوشتهی آقای جلالالدین فارسی. با خواندن مجموعهی سهجلدی «پیامبری» با یک تیر، سه هدف مهم زدهاید؛ هم یک دوره تاریخ صدر اسلام را مرور کردهاید، هم با ترجمه و مفاهیم آیات قرآن کریم و شأن نزول آیات آشنا شدهاید و هم مروری بر زندگی و سیرهی پیامبر گرامی اسلام صلیاللهعلیهوآلهوسلم از تولد تا رحلت ایشان داشتهاید. «پیامبری و انقلاب»، «پیامبری و جهاد» و «پیامبری و حکومت» عناوین این مجموعهی سهجلدی است؛ کتابهایی از جلالالدین فارسی که در دههی شصت منتشر شد، اما آنچنان که شایستهی آن بود در مجامع علمی و گفتوگوهای اهالی فرهنگ به آن پرداخته نشد. اثری که نویسنده در مقدمهی چاپ نخست آن در اردیهشت سال 1361 میگوید ثمرهی دهسال تحقیق او بودهاست. امری که با دیدن پانویسهای کتاب و ارجاعات مکرر به آثاری همچون سیرهی ابناسحاق، سیرهی ابنهشام، مغازی واقدی، طبقات ابنسعد، اسبابالنزول واحدی و منابع متعدد دیگر میتوان آن را تصدیق کرد.
ادامه مطلب