سفارش تبلیغ
صبا ویژن
منبر مکتوب

کسی که به قرآن استخاره کرده، آیا لازم است به آن عمل کند؟

 

همه مراجع: عمل به استخاره واجب نیست؛ ولى بهتر است به آن عمل شود.امام، استفتاءات، ج 3، احکام ازدواج، س 6؛ خامنه اى، اجوبةالاستفتاءات، س 1434؛ صراط النجاة، ح 9، س 218 و 219؛ مکارم، استفتاءات، ج 1، س 1781 و دفتر: بهجت، وحید، سیستانى، صافى، فاضل و نورى.

برای دخترم خواستگاری آمده که شرایط نسبتا خوبی دارد اما استخاره کردیم، جواب بد بود اما دخترم و خواستگارش اصرار بر ازدواج دارند. لطفا راهنمایی کنید.
عمل به استخاره از لحاظ شرعی واجب نیست. و برای اطمینان خاطر پس از گذشت مدتی با دادن صدقه یا با مشورت بیشتر به نتیجه قطعی رسید و بدون دغدغه از ازدواج کنید و یا یک بار دیگر استخاره بگیرید.
استخاره در موردى است؛ که شخص با فکر و اندیشه و تحقیق و مشورت به نتیجه اى دست پیدا نکرده و در تحیر باقى مانده است. 
استخاره در حقیقت کمک برای رفع شک و طلب خیر از خدا است و مربوط به مواردی است که انسان با مطالعه و تحقیق و مشورت به نتیجه روشنی نمی رسد و شک اش برطرف نمی شود. بنابراین در صورتی که نسبت به ازدواج با آن فرد تحقیق و مشورت نموده و از وجود شرایط کفویت مطمئن هستید و شک ندارید, استخاره نکنید و در صورتی که استخاره کرده اید به نتیجه آن توجهی نکنید و بدون هر گونه نگرانی در مورد ازدواج اقدام نمایید و بدانید که شرعا نیز عمل به استخاره واجب نیست, البته تنها در صورتی که انسان به جا استخاره کرده باشد, یعنی با تحقیق و مشورت به نتیجه نرسیده باشد و موضوع برایش کاملا مشکوک باشد, بهتر است به استخاره عمل کند و اگر مراجع نیز فرموده اند, بهتر است به استخاره عمل شود, مربوط به این مورد است.
توضیح بیشتر:
استخاره در لغت به معناى طلب خیرنمودن از خداوند است؛ یعنى، آن که آدمى در هر کارى از خداوند طلب خیر کند (دعا). معناى دیگر استخاره، نوعى قرعه زدن براى رفع تحیر است که البته همراه با دعا و خواست از خداوند است. این کار ممکن است به وسیله تسبیح و یا قرآن انجام گیرد.
استخاره در موردى است که انسان دچار تردید شده باشد. قبل از استخاره باید همه مقدمات و شرائط لازم را بر هر کارى فراهم ساخت از قبیل مطالعه و فکر، مشورت با اهل فن و افراد مجرب، اگر اقدامات فکرى و فیزیکى دیگرى از قبیل بررسى و تحقیق لازم باشد باید به انجام رسانید بعد از همه اینها چنانچه باز دچار تردید است نوبت به استخاره مى رسد. مورد مهمى که دیده مى شود بسیارى از خانواده ها به استخاره روى مى آورند مسأله ازدواج است. ما باتجربه اى که داریم توصیه اکید داریم که در این راستا به صرف یک استخاره اقدام نکنید؛ وادى حساس و سرنوشت سازى است. قبل از هر چیز اصول یاد شده را رعایت فرمائید و اگر شواهد و دلائل کافى براى صلاحیت فرد پیدا کردید و با فرزانگى و حکمت و به دور از هیجان و احساسات طرف را شایسته همسرى دیدید در اینجا استخاره ضرورت ندارند(حضرت امام خمینی(ره) برای ازدواج استخاره نمی کردند و می فرمودند: ازدواج استخاره ندارد). ولى اگر پس از طى همه مقدمات و اصول لازم باز هم مردد ماندید آنگاه نزد فرد شایسته اى اقدام به استخاره کنید.
نکته دیگر آن که اگر کسی پس از استخاره خواست برخلاف آن عمل کند. در صورتی که شرایط عمل مورد نظر تغییر نکرده باشد، می تواند با دادن صدقه قابل توجه واطعام جمعی از مؤمنین، به خواسته خود جامعه عمل بپوشاند (مطلب اخیر برگرفته از فرمایش حضرت آیت الله بهجت است).
مطلب دیگر: فکر، مشورت، تحقیق و توکل در هر کاری اشتباه را اگر از بین نبرد لااقل کاهش می دهد. اما در عین حال باید توجه داشت که احتمال اشتباه هم همیشه وجود دارد لذا ممکن است بعضی مسایل در مرحله تحقیق و مشورت دور افتاده باشد و پس از وقوع عمل (مثلا انجام ازدواج که مورد سؤال بود) نمایان شده باشد. مطلب دیگر آن که، چه کاری که با مشورت و تحقیق انجام می گیرد و چه کاری که با استخاره پیگیری می شود, هیچکدام به معنای آن نیست که آن عمل از هر جهت مناسب و بی کاستی است، بلکه بیانگر آن است که در مجموع، مصلحت انجام آن کار یا ترک آن ترجیح دارد. مثلا در مسأله انتخاب همسر، هیچگاه نمی توان کسی را یافت - چه زن و چه مرد - که از هر جهت کامل باشد، بنابراین، همین اندازه که فرد دلخواه شرایط عمده مطلوبیت را داراست برای انتخاب و ازدواج مناسب خواهد بود و کاستی های جزیی متقابل قابل اغماض و یا رفع خواهد بود.
تأکید می کنیم که: استخاره مربوط به وضعیتی است که انسان با تحقیق و تفحص به نتیجه دلخواه و مطمئن نمی رسد و هنوز شک دارد. چون شما کاملا نسبت به هم شناخت دارید, شاید اصلا موردی برای استخاره نبوده است و نباید استخاره می کردید. اکنون که این کار را کرده اید لازم است بدانید که عمل به اقتضای آن لازم نیست و نباید فرصت زندگی بدست آمده را با یک عمل نا بجا از دست بدهید. در صورتی که مطمئن هستید شرایط کفویت را دارید و خانواده ها موافق هستند برای ازدواج اقدام کنید و نگران نتیجه استخاره نباشید.
حکم استخاره در ازدواج را می خواستم؟
همه مراجع: استخاره در موردى است؛ که شخص با فکر و اندیشه و تحقیق و مشورت به نتیجه اى دست پیدا نکرده و در تحیر باقى مانده است.دفتر همه مراجع.
اما جهت ازدواج همه مراجع: خیر، استخاره واجب نیست.دفتر همه مراجع.

آیا استخاره های اینترنتی معتبر است و می توان به آن استناد کرد؟

استخاره به معناى طلب خیر از خداوند متعال در روایات ما بسیار سفارش شده است، و ائمه اطهار سلام الله علیهم شیعیان را ترغیب بسیارى فرموده اند که کارهاى خود را بر اساس استخاره انجام دهند. ما در اینجا تنها دو روایت را نقل مى کنیم:
جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ علیه السلام عَنْ أَبِیهِ «علیه السلام» قَالَ: کُنَّا نَتَعَلَّمُ الِاسْتِخَارة کَمَا نَتَعَلَّمُ السُّورَه مِنَ الْقُرْآنِ(1) 
امام صادق از پدرش امام باقر «علیهما السلام» نقل مى کنند که فرمودند: ما استخاره را آموزش مى دهیم همانگونه که سوره قرآن را آموزش مى دهیم.
روایت دوم تصریح دارد که پس از طلب خیر از خداوند متعال، هر اتفاقى که براى استخاره کننده بیافتد، مى بایست از آن راضى باشد.
أَبِی عَبْدِ اللَّهِ «علیه السلام» قَالَ: کُنَّا نَتَعَلَّمُ الِاسْتِخَارَةَ کَمَا نَتَعَلَّمُ السُّورَةَ مِنَ الْقُرْآنِ ثُمَّ قَالَ مَا أُبَالِی إِذَا اسْتَخَرْتُ اللَّهَ عَلَى أَیِّ جَنْبِی وَقَعْتُ(2) 
امام صادق «علیه السلام» مى فرمایند: ما استخاره را آموزش مى دهیم همانگونه که سوره قرآن را آموزش مى دهیم. سپس فرمودند: آنگاه که استخاره کردم، باکى ندارم که چه بر من واقع مى شود.
دلیل این امر را بایست در این نکته جستجو کرد که استخاره کننده خود را به خدا سپرده است و خداوند متعال نیز به خیر او آگاه تر است، بنابراین در صورت عمل بر اساس استخاره، هر اتفاقى که بیافتد، بایست ایمان داشته باشد که خیر او در آن بوده است.
بنابراین رعایت نکات زیر ضروررى است:
1 - استخاره هیچگاه جاى اندیشه و مشورت را نمى گیرد. بلکه استخاره پس از اندیشه و مشورت است. یعنى ما هر کارى را که مى خواهیم انجام بدهیم، ابتداء باید پیرامون آن اندیشه کنیم و سود و زیان آن را بسنجیم و در مرحله دوم با کسانى که در آن موضوع صاحب نظر هستند، مشورت کنیم و آنگاه یکى از دعاهایى که در استخاره وارد شده است، تلاوت کنیم و اگر تحیر ما برطرف نشد، با قرآن استخاره کنیم.
2 - در مقابل اینکه خواندن دعاى استخاره براى هر کارى توصیه شده است، زیرا خیر ما به دستان خداوند متعال است و ما در هر کارى باید از خداوند خیر خود را بخواهیم. استخاره با قرآن نباید به صورت عادت و روش دائمى دربیاید و جایگزین اندیشه و مشورت و تحقیق شود.
3 - چنانکه در انجام واجبات و ترک محرمات، استخاره نباید کرد، در کارهایى که عقل آنها را تأیید مى کند و همه شواهد و قرائن به خوبى آن گواهى مى دهند، نیز نباید استخاره با قرآن کرد. بله خواندن دعاهاى استخاره در این موارد نیز مناسب است و توصیه شده است. زیرا در دعا، ما خود و کار خود را به خداوند متعال مى سپاریم و خیر خود را از خداوند متعال درخواست مى کنیم.
4 - باید توجه داشت که استخاره به معناى طلب خیر از خداوند متعال است، اما تفأل به معناى فهم عاقبت کارهاست. به این دلیل در روایتى از تفأل زدن به قرآن نهى شده است:
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ «علیه السلام» قَالَ: لَا تَتَفَأَّلْ بِالْقُرْآنِ(3) امام صادق «علیه السلام» مى فرمایند: به قرآن تفأل نزنید.
دلیل این امر در این نکته نهفته است که فهم عاقبت امور و استنباط آن تنها بر اهلش میسر است و هر کسى نمى تواند از قرآن به چنین استنباطى برسد. زیرا اگرچه استنباط عاقبت از آیات قرآن براى کسى که اهلش باشد امکان دارد، اما همه کس را بدان راه نیست. پس اکثریت مردم در همان حد استخاره با قرآن باید توقف کنند و اهل معرفت مى توانند به عواقب امور نیز پى ببرند. بنابراین ما حق نداریم در استخاره با قرآن به دنبال فهم عاقبت امور و کارها باشیم و تنها باید خیر خود را از خداوند متعال درخواست کنیم.
5-در استخاره از قرآن باید از بزرگان و عالمان دینی آشنا با قرآن کمک گرفت و آنچه از مستحبات و آداب استخاره گفته شد، وظیفه همان عالمی است که استخاره می کند و کسی که برایش استخاره می شود، تنها باید نیت داشته باشد که اگر مثلا خوب آمد فلان کار را انجام خواهم داد.
در انجام استخاره مهم این است که درست و در جای خود و توسط عالم دینی انجام شود. طریق درخواست تلفنی باشد یا اینترنتی و مانند آن مهم نیست.
پی نوشت ها:
1) وسائل الشیعة، ج: 8، ص: 66
2) همان 
3) وسائل الشیعة ج : 6 ص :233






نوشته شده در تاریخ یکشنبه 94 آبان 24 توسط منبر مکتوب
مرجع دریافت ابزار و قالب وبلاگ
By Ashoora.ir & Blog Skin